Er is momenteel een wedstrijd aan de gang van een bekende boekensite. Het zou een prestige zijn als je als schrijver zo’n prijs wint. Mijn uitgever deed een oproep om te stemmen op een van de Young Adult contemporary boeken in haar fonds. Mijn boek zat er niet bij. Toen ik vroeg waarom niet, gaf ze aan dat mijn boek al onder de categorie Fantasy en Science Fiction viel. Het is inderdaad een dilemma als je YA Fantasy schrijft. Onder welke categorie val je eigenlijk?
De afgelopen jaren zijn er meerdere wedstrijden geweest die onderscheid maakten tussen Young Adult en Fantasy. Van Nederlandse bodem zijn de YA schrijvers van vooral thrillers en contemporary verhalen bekend. Grote uitgeverijen hebben bijna alleen YA Fantasy van buitenlandse schrijvers in hun fonds (ik zeg bewust bijna). Wil je als Nederlandse YA Fantasy auteur meedingen naar een prijs, dan moet je dus opboksen tegen grote namen zoals Sarah J Maas en Cassandra Clare. Dit is ook zo bij de bovengenoemde wedstrijd. Ik heb geen illusie dat ik daarvan kan winnen.
Ik zal mijn boek niet snel insturen voor de categorie Fantasy. Dat komt omdat ik niet echt Fantasy boeken schrijf. In de meeste Fantasy boeken speelt romantiek geen tot nauwelijks een rol, is er meer ruimte voor worldbuilding en actie, vreemde wezens en queeste, waardoor mijn boek (niet dat het geen worldbuilding en actie bevat) al gauw een buitenbeentje is met zijn romantische scenes. De gemiddelde Fantasy lezer houdt volgens mij niet eens van romantiek in een verhaal tenzij summier aangestipt (ik kan het mis hebben, dit is de indruk die ik heb). Bij Young adult lezers ligt dit anders, vaak wordt er verwacht dat je boek juist wel romantiek bevat. Dat zijn dus twee verschillende opvattingen, waardoor je appels met peren moet gaan vergelijken. Daarom kun je YA Fantasy dus ook niet in het hokje Fantasy plaatsen, tenzij je er een subcategorie van zou maken, maar dat gebeurt meestal niet.
Mijn boek is dus eigenlijk in beide categorieën kansloos. Ik wil hier niet zielig doen, verre van dat, maar het is wel een probleem waar ik steeds weer tegenaanloop en dat ik nu eens op mijn pagina wil aankaarten. Schrijf dan een goed boek, hoor ik je zeggen, zodat je wel op kunt boksen tegen de bestsellers, maar het voelt een beetje als David tegen Goliath (en dat pakte voor David goed uit, maar in dit geval delf ik toch het onderspit *knowyourlimits). Of schrijf een echt Fantasy boek. Helaas werkt het zo niet. Een verhaal schrijft zichzelf bij mij. Om dit daarna te commercialiseren zodat het beter verkoopt of prijzen kan winnen, voelt niet goed. Mijn verhalen zijn zoals ze zijn. Een redactie of aanpassing omdat dat het verhaal zelf beter maakt vind ik prima, maar geen commercialisering.
Ik vraag me af hoe andere YA Fantasy auteurs dit ervaren? Ik pleit voor een YA Award, een prijs die onderscheid maakt tussen internationaal en nationaal, tussen contemporary, thriller, historisch, fantasy en science fiction. Een prijs die er nu, jammer genoeg, nog steeds niet is.